جهت آشنایی و مطالعه شرح لغات حکمت های 66 تا 99 نهج البلاغه به ادامه مطلب مراجعه کنید:

حکمت69-66

لَا تُبَلْ

اهمیت مده.

حکمت72-69

یُباعِدُ الُامْنِیَّةَ

آرزوها را دور و دست یابى به آن را دشوار میکند.

نَصِبَ

بسیار خسته شد.

حکمت74-71

نَفَسُ المَرْءِ خُطَاهُ الى اجَلِه

هر نفس انسان، گامى بسوى مرگ است، یعنى با هر نفسى که انسان میکشد در واقع یک قدم بسوى اجل خود نزدیکتر میشود

حکمت76-73

اعْتُبِرَ آخِرُهَا بِاَوَّلِهَا

انتهایش با آغاز آن سنجیده شده

حکمت77-74

سُدُولَة

جمع «سدیل»، پرده‏اى که به هودج می آویزند، مقصود در اینجا پرده تاریک شب است.

یَتَمَلْمَلُ

بخود می پیچد، آرام نمی ‏گیرد، بطوریکه گوئى بر خاکستر داغ ایستاده.

السَّلِیم

مار گزیده، گزیده شده.

ابِى تَعَرَّضْتِ

آیا متعرض من شده‏اى

لَا حَانَ حِینُک

زمان تو فرا نرسیده، یعنى زمان آن نرسیده که تو در قلب من جاى گیرى و محبتت را در من استوار سازى.

الْمَورِد

محل ورود (به پیشگاه خداوند).

حکمت78-75

الْقَضَاء

علم خداوند نسبت به اشیاء و رویدادها قبل از آنکه تحقق پذیرند.

الْقَدَر

ایجاد اشیاء به هنگام فراهم شدن اسباب آن.

الْحَاتِم

حتمى، قطعى.

حکمت79-76

تَلَحْلَجُ

حرکت میکند.

حکمت82-79

الآبَاط

جمع «ابط»، زیر بغل، «ضرب الآباط»، کنایه از سفر کردن است

حکمت84-81

بَقِیَّةُ السَّیْف

کسانیکه در جنگ شرکت میکنند و از آن زنده باز میگردند

حکمت85-82

مَقاتِل

جمع «مقتل»، محل قتل، قتلگاه

حکمت86-83

جَلَدُ الْغُلَام

صبر و استقامت جوان (در جنگ).

مَشْهَدُ الْغُلَام

حضور جوان (در برابر دشمن).

حکمت90-87

رَوْحُ اللَّه

لطف و رأفت خداوند.

مَکْرُ اللَّه

مجازات غافلگیرانه خدا.

حکمت91-89

طَرائِفُ الْحِکَم

حکمتهاى شگفت و طرفه.

حکمت92-88

اوْضَعُ الْعِلْمِ

بی ارزشترین دانش، پست‏ترین علم.

مَا وُقِفَ عَلى اللِّسان

علمى که تنها بر زبان توقف دارد، (و اثرى در اخلاق و اعمال انسان ندارد).

ارْکَانُ الْبَدَن

اعضاى اصلى بدن مانند قلب و مغز

حکمت93-90

تَثْمِیرُ الْمَال

افزودن ثروت.

انْثِلَام

نقصان پیدا کردن.

حکمت96-92

لُحْمَة

نَسَب.

حکمت97-93

الْحَرُورِیَّة

خوارج نهروان، آنهائى که در «حروراء» با حضرت على (ع) جنگیدند.

یَتَهَجَّدُ

نماز شب می خواند، در شب‏ عبادت میکند.

حکمت99-95

اقْرارٌ... بِالْمُلْک

اقرار به مملوکیت، (زیرا لام در «انّا للَّه» براى تملیک است).

الْهُلْک

هلاکت.

التماس دعا